بیماری کلیه و مجاری ادراری در پرندگان

حتی پرندگان نیز مانند انسان و سایر حیوانات ممکن است از اختلالات کلیه و مجاری ادراری رنج ببرند.

مانند بسیاری از حیوانات دیگر، پرندگان در معرض طیف کاملی از عوامل آسیب زا به کلیه ها مانند سموم، تومورها، عفونت‌ها و شرایط دژنراتیو هستند.

تشخیص دقیق بیماری کلیوی بر اساس شرح حال کامل، معاینه فیزیکی و ارزیابی آزمایشگاهی بیمار است و ممکن است نیاز به تهیه رادیوگراف باشد.

یکی از شایع ترین علل بیماری کلیوی عوامل میکروبی است.

تفاوت اسهال و افزایش ادرار در پرندگان

پرندگانی که از التهاب کلیه رنج می برند اغلب مقادیر زیادی ادرار دفع می کنند که به اشتباه توسط صاحبان پرنده به عنوان اسهال در نظر گرفته می شود.

 وقتی پرنده‌ای مقدار زیادی آب می‌نوشد یا کمی قبل از آن مقدار زیادی غذای تازه مانند میوه ها و سبزیجات خورده است، حجم ادرار تولید شده توسط بدن به طور موقت افزایش می‌یابد.

 این مایع اغلب توسط بدن پرنده همراه با مدفوع دفع می شود که باعث می شود در کل نسبتا مرطوب به نظر برسد.

 با این حال، اگر به دقت نگاه کنید، می بینید که اجزای مدفوع نسبتاً جامد هستند، در حالی که مایع است.

 با اسهال واقعی، این امر متفاوت خواهد بود، زیرا در صورت اسهال پرنده جزء تیره مدفوع نیز به شدت مایع می شود.

مقدار ادرار دفع شده در پرنده سالم حداکثر چند ساعت پس از خوردن غذای تازه آبکی(مانند میوه ها،حبوبات پخته شده و…) افزایش می یابد و  به خودی خود به حالت عادی برمی گردد.

 اگر پرنده به طور موقت مقادیر زیادی ادرار را به دلیل ترس و استرس دفع کرده باشد، این نیز صدق می کند.

بنابراین می‌توان افزایش ادرار پرنده را در هنگام مواجهه با موقعیت‌های استرس‌زا مشاهده کرد.

یک اختلال واقعی در کلیه ها، که در اثر التهاب ایجاد می شود، معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که پرنده مدفوع مرطوب را در مدت طولانی تر، برای یک روز کامل یا حتی بیشتر دفع کند.

 جهت بررسی میزان ادرار میتوانید بر بستر قفس، از کاغذ کاهی استفاده کنید.

افزایش ادرار در طوطی

افزایش ادرار در پرنده

 

نشانه های دیگر دفع ادرار زیاد در پرنده:

به دلیل افزایش دفع ادرار، پرهای اطراف کلواک و مقعد پرنده چسبناک می شوند.

پرهای اطراف مقعد مرطوب است و پس از مدت کوتاهی شروع به بوی نامطبوع می‌کند.

بوی تند ادرار معمولا از فاصله کوتاهی قابل استشمام است.

 علاوه بر این، پرهای سفید در اطراف کلوآک پرنده اغلب به دلیل ادرار متمایل به زرد تا سبز می‌شوند.

اختلال در حرکت پرنده بعد از تورم کلیه‌ها

بسته به نوع بیماری، کلیه ها ممکن است به شدت متورم شوند و فضای زیادی را در بدن پرندگان مبتلا اشغال کنند.

متورم شدن کلیه‌ها میتواند به اعصاب پا فشار وارد کند.

 این می تواند باعث شود پرندگان درد در پشت و پاهای خود را تجربه کنند.

 زیرا وقتی اعصابی که از این قسمت‌های بدن عبور می‌کنند به سمت بالا فشرده می‌شوند، درد شدید اغلب به سمت پایین پا می‌رسد.

بنابراین پرندگان هنگام راه رفتن می لنگند و با وزن نگرفتن و کشیدن آن به سمت بدن یا بلند کردن آن از روی چوب نشیمن گاه، از درد پای خود در امان می مانند.

در بدترین حالت تورم کلیه ها و فشار به اعصاب، حتی می تواند منجر به فلچ پا شود.

برخی عوامل زمینه ساز بیماری کلیوی در پرندگان

التهاب کلیه که اصطلاح پزشکی آن نفریت است، می تواند در اثر عوامل مختلفی در پرندگان خانگی ایجاد شود.

 اغلب، اشتباهات تغذیه ای منجر به اختلالات شدید کلیه در این حیوانات می شود.

 چربی و پروتئین بیش از حد و همچنین خوردن نمک (مثلاً از غذای انسان) اغلب منجر به آسیب و بعداً التهاب یا حتی نارسایی کلیه پرندگان می‌شود.

یکی دیگر از دلایل احتمالی این است که پرندگان به اندازه کافی آب نمی نوشند.

کم آبی می تواند منجر به آسیب پذیر شدن بافت اندام در برابر عوامل بیماری زا شود.

کم آبی با آسیب پذیر کردن کلیه‌های پرندگان میتواند زمینه ساز رشد عوامل میکروبی شود.

 بنابراین، باید به طور مرتب بررسی کنید که آیا پرندگان شما به اندازه کافی می‌نوشند یا خیر.

اگر مکمل ویتامین یا دارویی به آن اضافه کرده باشید که طعم آب را تغییر می دهد، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا می کند.

در ادامه جزییات بیشتری از عوامل زمینه ساز بیماری کلیه در پرندگان و طوطی سانان ذکر می گردد.

لطفا جهت ویزیت آنلاین پرندگان توسط دکتر حمید حاجی از طریق واتساپ به شماره ۰۹۳۸۲۹۴۴۸۶۸ پیام بدهید. هزینه ویزیت ۱۹۰ هزارتومان است.

راه های تشخیص بیماری کلیوی در پرندگان

با معاینه پرنده در لمس یا گرفتن عکس اشعه ایکس، می توان هرگونه تورم کلیه ها را تشخیص داد.

نمونه های مدفوع و ادرار را می توان آزمایش کرد و می توان عملکرد کلیه را در خون پرنده تعیین کرد.

بررسی عملکرد کلیه پرندگان از طریق نمونه خون معمولا در حال حاضر در ایران انجام نمی‌شود.

از آنجایی که پرندگانی که از التهاب کلیه رنج می برند معمولا بسیار تشنه هستند، شما باید همیشه این نیاز فزاینده به آب را در نظر بگیرید و آب تازه و تمیز را در مقادیر کافی برای پرنده فراهم کنید.

هم چنین جهت جلوگیری از رشد میکروب ها،به طور مرتب ظروف آبخوری شسته شود.

توصیه می شود حداقل هر ۱۲ ساعت آب تصفیه و تازه در اختیار پرنده قرار بدهید.

کانال تلگرام دکتر کاسکو(کلیک نمایید)

مصرف مکمل ها و بیماری کلیوی

برخی از مکمل ها را نباید برای پرندگانی که از بیماری کلیوی رنج می برند استفاده کرد زیرا به اندام های ضعیف فشار وارد می کنند!

استفاده خودسرانه از مکمل ها و دارو ها می تواند آسیب های جبران ناپذیری را در پرنده ایجاد نماید.

استفاده نادرست از ویتامین هایی مانند قطره‌های AD3E و شربت های کلسیم، شرایط رسوب کلسیم در کلیه ها را ایجاد میکند.

 

در پرندگان بیمار یا سالم، مصرف مکمل ها باید تحت نظر دکتر دامپزشک انجام شود.

 مصرف بیش از اندازه ویتامین D با افزایش جذب کلسیم در روده ها، میتواند منجر به رسوب کلسیم در عروق و ارگان های مختلف پرنده شود.

با دامپزشک پرندگان خود در مورد محصولاتی که می‌خواهید مصرف کنید مشورت نمایید.

نشانه های بیماری کلیه در پرندگان

یک پرنده بسته به اختلال واقعی کلیه و مجاری ادراری می تواند علائم مختلفی را نشان دهد.

به طور کلی، یک یا چند مورد از علائم زیر دیده می شود.

  • افزایش ادرار
  • تغییر رنگ ادرار
  • خون در ادرار
  • عدم تعادل شیمیایی در خون
  • افزایش یا کاهش تشنگی
  • مشکل در راه رفتن یا حرکت
  • بی حالی
  • افسردگی

 

برخی دلایل اختلالات کلیوی در پرندگان

نقرس – رسوب اسید اوریک در مفاصل و بافت های اطراف به دلیل آسیب کلیه باعث نقرس می شود.

در این حالت مفاصل قرمز و متورم و اختلال در حرکت وجود دارد.

سنگ – ممکن است در کلیه یا مجاری ادراری پرنده سنگ وجود داشته باشد.

 در صورت وجود سنگ، پرنده به دلیل درد کمتر ادرار می کند و ممکن است خون در ادرار وجود داشته باشد.

عفونت ها – ویروس آبله و پسیتاکوز دو عفونت کشنده هستند که باعث آسیب به اندام های متعدد شوند.

سایر عفونت ها نیز می توانند باعث اختلالات کلیه و مجاری ادراری شوند: باکتری ها و قارچ ها وانگل ها…

نارسایی کلیه – کلیه ها ممکن است به دلیل یک مشکل اولیه یا درمان نشده یا اختلالات دستگاه ادراری از کار بیفتند.

 

دلایل دیگر اختلالات کلیوی

جراحت

بیماری

تومور یا سرطان

آسیب به سایر اندام ها

کمبودهای تغذیه ای

مصرف یا جذب بیش از حد کلسیم، ویتامین D و فسفر

کم آبی بدن

مسمومیت با فلزات سنگین

 

رژیم غذایی چرب با بیماری کبدی نیز میتواند زمینه ساز لیپیدوز کلیوی شود.

 

سمیت فلزات

سمیت سرب و روی هر دو ممکن است باعث نکروز حاد توبولی و آسیب به کلیه‌ها شوند.

در مقاله ای در وبسایت دکتر کاسکو اطلاعات کاملی در مورد مسمومیت با فلز در پرندگان شرح داده شده است. لطفا اینجا کلیک کنید

کادمیوم، جیوه و آرسنیک نیز برای کلیه ها آسیب زا هستند.

اثر سموم قارچی و کپک‌ها بر کلیه پرنده

 چندین سموم قارچی از جمله اوسپورئین، سیترینین و اکراتوکسین باعث ایجاد بیماری می‌شوند.

 آفلاتوکسین نیز می‌تواند بر پرندگان و طوطی سانان مشکل ساز باشد.

 به همین دلیل نباید رطوبتی بر روی دانه‌ها ایجاد شود.

رطوبت می‌تواند زمینه ساز رشد انواع قارچ ها بر روی دانه ها شود.

خرید دانه ها به شکل فله ای میتواند آلوده به انواع قارچ باشد.

بهتر است از دانه های بسته بندی شده استفاده کنید.

 در صورت تغذیه با میوه ها و … باید این موارد را در ظروف جدا قرار دهید.

قرار دادن میوه‌ها و حبوبات پخته و… دارای رطوبت بر روی دانه‌ها، زمینه ساز رشد قارچ ها می‌شود.

با توجه به اینکه عوامل میکروبی به سرعت بر روی تخم مرغ آبپز و حبوبات پخته شده رشد می‌کنند، تخم مرغ را یک تا دو ساعت بعد از قرار دادن آن در مقابل پرنده، جمع آوری کنید .

حبوبات پخته شده نیز نهایتا ۸ ساعت بعد جمع آوری کنید.

مصرف غذای خانگی در پرنده و ارتباط آن با مشکل کلیوی

مصرف نمک منجر به مشکلات کلیوی در پرندگان می شود که در نهایت منجر به رسوب اورات می‌شود.

از دادن غذای خانگی به پرنده و طوطی بدلیل وجود نمک و ادویه و روغن و… خوداری نمایید.

 

درمان بیماری کلیه در پرندگان

در صورت مشاهده علائم رفتاری غیرعادی، پرنده خود را نزد دامپزشک ببرید.

بعد از مراجعه برای درمان ناراحتی های کلیوی و مجاری ادراری پرنده خود، توصیه های لازم را دریافت کنید.

بر اساس آزمایشات و معاینه، دامپزشک شما یک دوره درمانی مناسب را توصیه می کند.

 

لطفا جهت ویزیت آنلاین پرندگان توسط دکتر حمید حاجی از طریق واتساپ به شماره ۰۹۳۸۲۹۴۴۸۶۸ پیام بدهید. هزینه ویزیت ۱۹۰ هزارتومان است.

 

دکتر حمید حاجی

دکتری عمومی دامپزشکی از دانشگاه تهران

گردآوری وبسایت دکتر کاسکو

12 دیدگاه. ارسال دیدگاه جدید

  • ممنون.مطلب کاملی بود

    پاسخ
  • تخمه بو داده میشه به عروس هلندیم بدم؟

    پاسخ
    • درود، خیر
      تخم آفتابگردان و… باید به شکل خام ،بدون نمک، بونداده باشد. تخمه خام آفتابگردان هم صرفا به تعداد بسیار محدود و صرفا تشویقی داده شود.

      پاسخ
  • سلام. خسته نباشید……….. به دستم اگر کرم پوست بزنم،نباید به عروس هلندیم دست بزنم؟

    پاسخ
    • درود، تماس پرنده با کرم یا لوسیون های پوست یا پمادها می تواند به مسمومیت یا شرایطی مانند پرکنی در پرنده منتهی شود. بهتر است قبل تماس با پرنده، دست ها را به خوبی بشویید.

      پاسخ
  • سلام وقت بخیر خسته نباشید.عروس هلندی من هم دچار بیماری التهاب کلیه شده ولی تجویز دکتر اثر بخشی نداشته. پیشنهاد شما برای بهبود این بیماری چیه؟ لطفا خواهش میکنم راهنمایی کنید پیش چن تا دکتر بردیم فقط دستمالیش میکنن .به شدت وابسته اییم بهش ممنون میشم راهنمایی کنید چون شهرستان هستیم دکترای خوبی متاسفانه نداره

    پاسخ
    • درود، در کیس های پیچیده بهترین کار معاینه حضوری توسط متخصص پرندگان است. تاریخچه کاملی از نوع تغذیه در گذشته و اکنون، بهداشت قفس، محیط نگهداری، داروهای مصرفی و تشخیص دامپزشک را یادداشت کنید و در ویزیت ها همراه خود داشته باشید.

      پاسخ
  • سلام وقت شمابخیر من قناری دارم قناریم پر خودش رو میجوه و فضله اش هم سیاه و سفید هست روش برای درمان هست؟؟
    تورو خدا کمکم کنید

    پاسخ
  • سلام وقتتون بخیر.من یه جوجه شاه طوطی ۴۵ روزه دارم که سرلاک میخوره یه چندوقته مدفوعش ابکی شده( همراه با اب زیاد) و میلش به سرلاک کم شده.( میخوره اما مثل سابق دستوپا براش نمیزنه) و مدفوع خودش رو همش میخواد نوک بزنه( نمیدونم از بازیش میتونه باشه یا بیماری؟)باید چیکار بکنم؟ینی بیمار شده؟ ممنون میشم راهنمایی کنید.

    پاسخ
  • سلام، / میتونم به عروس هلندیم برنج پخته بدم؟

    پاسخ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.

فهرست